پیشینه تاریخی بجنورد

بجنورد سابقه تاریخی و مدنیت طولانی داشته و پیدایش شهر به دوره پارتیان باز میگردد در زمان اشکانیان به نام بزهان یا بیزهان می گفتند. نام قدیم بجنورد چرمگان یا چهار مغان یا چرمغان بوده که در حمله مغولان ویران شده است. شهر کنونی بجنورد در سال 1100 هجری قمری به دست تولی خان (دولیخان دوم ) بنا گردیده است .
بجنورد در اصل بیژن یورد به معنی ساخته شده به وسیله بیژن بوده است و در تواریخ جرد ثبت گردیده است. بر اثر تحریف آوایی به بیجن یورت یا بیجن یورد تبدیل شده. سرانجام به شکل بجنورد تغییر کرده است یورت یا یورد به معنای چراگاه ایلات و عشایر و محل مسکن و منزل بوده و بیژن یورد یا بزن یورد به عبارتی محل و مسکن ما می باشد .
اقوام مختلف: کرد کرمانچ _ ترک _ ترکمن _ فارس و تات، بلوچ و عرب این منطقه در نهایت صلح و صفا خونگرمی و مهمان نوازی، همراه با برخورداری از رابطه حسنه زندگی ادامه می دهند .
مهمترین محصولات کشاورزی شهرستان بجنورد: گندم و جو، پنبه، برنج، دانه های روغنی، حبوبات، سیب زمینی و پیاز و انواع صیفی جات می باشد. که به دیگر نقاط میهن اسلامی صادر می گردد .
محصولات باغی مانند :
انواع انگور، کلاه داری یا رازقی، کشمشی، عسگری و ... ، سیب و گلابی، گیلاس، آلبالو، خشکبار، (گردو، بادام ، انجیر) علاوه بر مصرف محلی به دیگر نقاط ایران و حتی جهان صادر می شود .
دامپروری: به صورت سنتی و نوین رواج کامل دارد، که تامین کننده عمده گوشت قرمز در سطح کشور است. پرورش طیور و ماهی نیز معمول است .
صنایع و معادن بجنورد :
معادن مختلف مانند سنگ مارن، ماسه ریخته گری، سنگ قرمز و گچ بنتونیت در منطقه بهره برداری می‌شود. شهرستان بجنورد از پیشرفته‌ترین و بزرگترین مراکز صنعتی استان است: صنایع پتروشیمی، کارخانه کریستال ملامین و پلاستیک، آرد، آجر، سفال، قالی و قالیچه بافی، روغنکشی، سیم و کابل از اهمیت زیادی برخوردار است در آینده ای نه چندان دور با ایجاد صنایع جدید قطب صنعتی کشور خواهد شد .
سوغاتی های بجنورد
آبنبات بجنوردی (شکرپنیر) انواع گل و گیاهان داروئی – فرآورده های لبنی، جاجیم و گلیم و کیسه حمام قالی و قالیچه کردی و ترکمنی – پشتی و قالیچه های ابریشمی نفیس ترکمنی قابل صادرات و چارق و عسل و ...

__________________

نام بجنورد در كتاب هاي قديمي ”بوزنجورد“ آمده است. بوزنجورد معرب كلمه بيژن گرد است،‌ ولي به مرور با اندك تحريفي به صورت ”بجنورد“ تلفظ مي شود. گرد به معناي شهر و آبادي است و بجنورد به معني ”شهر بيژن“ است. در شمال غربي بجنورد كنوني تپه اي قديمي وجود دارد كه آثار بسيار كهني از شهر تاريخي بيژن گرد را در خود جاي داده است و به ”بيژن يورت“ معروف است. گفته مي شود كه بجنورد قديمي در محل همان تپه قرار داشته كه اكنون ساربان محله ناميده مي شود